استاندارد طرح ضمانت نرم‌افزار

• مجید باقری

این سند، استاندارد طرح ضمانت نرم‌افزار از مجموعه گزارش‌های خروجی پروژه نظام‌مهندسی و استانداردهای تولید و توسعه نرم‌افزار (نماتن) – فاز ۲ را در بردارد. طرح‌های ضمانت نرم‌افزار برای تعیین ضوابط و فعالیت‌های دوره ضمانت نرم‌افزار که پس از تحویل نرم‌افزار آغاز شده و تا پیش از اتمام تعهدات کارگزار ادامه دارد، تهیه می‌گردد و از این استاندارد می‌توان برای یکسان‌سازی این‌گونه طرح‌ها استفاده کرد.

۱-۱- هدف

این سند به‌منظور تعیین سرفصل‌ها و محتوای طرح‌های ضمانت نرم‌افزار تهیه شده است و در آن حداقل مطالب لازم برای تهیه و ارائه این‌گونه طرح‌ها تشریح شده است. هدف از تهیه این استاندارد، یکسان‌سازی طرح‌های تضمین و پشتیبانی نرم‌افزار و فراهم آوردن امکان ممیزی و کنترل کیفیت این‌گونه طرح‌هاست.

۲-۱- دامنه کاربرد

استاندارد ارائه شده در این سند، مطالب لازم برای تهیه و ارائه طرح‌های ضمانت نرم‌افزار را در بر می‌گیرد. این طرح‌ها به‌منظور تعیین برنامه و ضوابط دوره ضمانت (پس از تحویل نرم‌افزار و پیش از پایان دوره تعهدات کارگزار) در پروژه‌های نرم‌افزاری، تهیه می‌شود.

در مورد پروژه‌های نرم‌افزاری که قالب ارائه شده در این استاندارد برای تهیه طرح ضمانت نرم‌افزار در آن‌ها استفاده می‌شود، هیچ‌گونه محدودیتی ازنظر حجم پروژه، نوع نرم‌افزارهای تولیدشده در جریان پروژه، متدولوژی و مدل فرآیند انتخاب شده و ابزار به کار گرفته شده برای تولید نرم‌افزار وجود ندارد.

۳-۱- تعاریف

در نگارش این طرح، از اصطلاحات زیر استفاده شده است:

۱-۳-۱- پروژه: منظور از پروژه در این سند، هر پروژه نرم‌افزاری است که از قالب ارائه شده در این استاندارد، برای تهیه طرح ضمانت نرم‌افزار در آن استفاده می‌شود.

۲-۳-۱- پروژه نرم‌افزاری: پروژه‌ای است که موضوع آن انجام همه یا بخشی از فعالیت‌های زیست چرخ توسعه نرم‌افزار[۱] باشد.

۳-۳-۱- زیرپروژه[۲]: بخشی از یک پروژه که با توجه به دامنه، اهداف، نتایج و یا منابع موردنیاز، بتوان آن را به‌صورت یک پروژه مستقل در نظر گرفت.

۴-۳-۱- نرم‌افزار هدف: منظور نرم‌افزار یا جزء نرم‌افزاری است که طرح ضمانت برای آن تهیه می‌شود.

۵-۳-۱- کارفرما: شخص حقیقی یا حقوقی است که پروژه به درخواست و سفارش او اجرا می‌شود.

۶-۳-۱ کارگزار[۳]: شخص حقیقی یا حقوقی است که نسبت به اجرای پروژه متعهد گردیده است.

۷-۳-۱ کارگزار فرعی[۴]: شخص حقیقی یا حقوقی است که انجام بخشی از پروژه از سوی کارگزار به او واگذار شده است.

۸-۳-۱ ناظر: منظور از ناظر، شخص حقیقی یا حقوقی است که از سوی کارفرما به‌منظور نظارت بر حسن اجرای پروژه تعیین‌شده است. ناظر ممکن است شخص حقیقی یا حقوقی مستقل از سازمان کارفرما، یکی از واحدهای تابعه سازمان کارفرما و یا یک یا چند نفر از کارکنان کارفرما باشد که عهده‌دار انجام وظایف نظارتی می‌گردند.

۹-۳-۱- کاربر: هر یک از افراد واجد صلاحیتی که پس از تهیه نرم‌افزار، از آن استفاده خواهند نمود.

۱۰-۳-۱- تصدیق[۵]: فرآیندی است که برای اطمینان از تطابق ویژگی‌های فرآورده (های) یک فعالیت در چرخه توسعه نرم‌افزار، با نیازهای اعلام‌شده همان مرحله انجام می‌شود[۶].

۱۱-۳-۱- صحه‌گذاری[۷]: فرآیند ارزیابی یک محصول نرم‌افزاری که با هدف اطمینان از تطابق ویژگی‌های آن با نیازهای کاربر انجام می‌شود[۸].

۱۲-۳-۱- محیط عملیاتی: منظور محلی است که نرم‌افزار پس از تهیه در آن نصب و راه‌اندازی شده و استفاده عملی از نرم‌افزار توسط کاربران، در آن صورت می‌گیرد.

۱۳-۳-۱- دوره ضمانت: دوره زمانی که پس از تحویل اولیه نرم‌افزار به کارفرما آغاز و تا پایان زمان اتمام تعهدات کارگزار ادامه می‌یابد و در آن کارگزار متعهد به انجام خدمات ضمانت نرم‌افزار می‌باشد. منظور از این خدمات کلیه اقداماتی است که برای فراهم آوردن امکان استفاده عملیاتی و مؤثر از نرم‌افزار توسط کاربران، باید انجام شود. حدود و شرایط این خدمات را قرارداد بین کارفرما و کارگزار تعیین می‌کند، اما به‌طورکلی ممکن است شامل فعالیت‌هایی مانند آموزش و رفع اشکال و راهنمایی کاربران، نصب و راه‌اندازی (مجدد) نرم‌افزار، رفع اشکالات مشاهده‌شده در نرم‌افزار، تغییر و اعمال اصلاحات و پیشنهادهای کارفرما در نرم‌افزار، نسخه‌برداری اطلاعات و مواردی از این قبیل گردد، مشروط بر اینکه این خدمات در قرارداد پیش‌بینی‌شده باشند.

۴-۱- اختصارات

در نگارش این طرح، از اختصارات زیر استفاده شده است:

۴-۱- PMP: طرح مدیریت پروژه

۴-۱- VVP: طرح تصدیق و صحه‌گذاری

۴-۱- MDD: سند توصیف متدولوژی

۴-۱- QAP: طرح تضمین کیفیت

۵-۱- منابع و مراجع

از مراجع زیر برای تهیه این استاندارد استفاده شده است:

• ISO-12207 ISO/IEC 12207, Information Technology – Software Lifecycle Processes, 1995
• HUGHES-99 Hughes, B. and M. Cotterell, Software Project Management, 2^nd Edition, McGraw-Hill, 1999

۲- قالب طرح ضمانت نرم‌افزار

قالب استاندارد طرح ضمانت نرم‌افزار در این فصل ارائه می‌گردد. در استفاده از قالب استاندارد ارائه شده باید به نکات زیر توجه نمود:

• سرفصل‌های ارائه شده در قالب استاندارد، باید به‌عنوان سرفصل‌های حداقل تلقی گردد. به‌این‌ترتیب افزودن سرفصل‌های دیگر به طرح‌های ضمانت نرم‌افزار، به دلیل الزامات قراردادی یا دلایل دیگر مجاز می‌باشد. در این صورت توصیه می‌گردد افزودن مطالب اضافی به‌گونه‌ای صورت پذیرد که سرفصل‌های موجود در این استاندارد، با همین ترتیب و همین شماره‌گذاری قابل‌تشخیص باشد.
• برخی از سرفصل‌های ذکرشده در قالب استاندارد، با علامت (*) مشخص‌شده‌اند. ذکر مطالب ذیل این سرفصل‌ها در طرح، برخلاف سایر سرفصل‌ها اجباری نیست و می‌توان به دلیل حجم پروژه، توافق کارفرما و ناظر، یا بلاموضوع بودن مطالب آن سرفصل با توجه به موضوع پروژه، چنین سرفصل‌هایی را از یک طرح حذف نمود، بی‌آنکه تطابق آن طرح با این استاندارد خدشه‌دار گردد. در صورت حذف مطالب این سرفصل‌ها از یک طرح، عناوین سرفصل‌های حذف‌شده باید در طرح ذکرشده و دلایل و توجیهات حذف هر سرفصل بیان گردد.
• در تشریح مطالب استاندارد، از واژه‌های «ضروری است…»، «باید…» و «نباید…» برای بیان ضرورت و الزام استفاده شده است. رعایت موارد مشخص‌شده با این واژه‌ها برای تطابق یک طرح با این استاندارد ضروری است.
• همچنین از واژه «توصیه می‌شود…» و «شایسته است…» برای بیان مواردی استفاده شده است که رعایت آن‌ها برای تطابق یک طرح با این استاندارد ضروری نیست، اما رعایت آن‌ها توصیه می‌گردد.
• واژه «می‌توان…» نیز برای بیان موارد اختیاری استفاده شده است. رعایت موارد مشخص‌شده با این واژه برای تطابق یک طرح با این استاندارد ضروری نیست.
• در صورت توافق کارگزار با کارفرما، می‌توان طرح ضمانت نرم‌افزار را به‌صورت تدریجی تکمیل و ارائه کرد. در این صورت هریک از سرفصل‌هایی که در اصلاحیه‌های بعدی طرح تکمیل خواهد شد، باید با عباراتی نظیر «در اصلاحیه‌های بعدی تکمیل خواهد شد»، مشخص گردد.
• قسمت‌های ابتدایی هر طرح که به‌منظور کنترل مستندات[۹] در هر سند گنجانده می‌شود (مانند صفحه روکش[۱۰]، تأییدیه[۱۱]، تاریخچه[۱۲]، فهرست مطالب و)…، جزء الزامات این استاندارد نبوده و مشمول ضوابط عمومی مستندسازی هر پروژه می‌باشد.

[صفحه روکش]

[تأییدیه]

[تاریخچه]

[فهرست مطالب]

۱- مقدمه

۱-۱- هدف

۲-۱- دامنه کاربرد

۳-۱- تعاریف

۴-۱- اختصارات

۵-۱- اسناد مرتبط

۶-۱- مرور طرح*

۷-۱- روش تغییر طرح*

۲- دامنه

۱-۲- خدمات ضمانت نرم‌افزار

۲-۲- محدوده تغییرات

۳-۲- زمان

۴-۲- مکان

۳- سازمان‌دهی

۱-۳- ساختار

۲-۳- وظایف و مسئولیت‌ها

۳-۳- ارتباطات

۴- منابع لازم

۱-۴- سخت‌افزار

۲-۴- نرم‌افزار

۳-۴- نیروی انسانی

۴-۴- فضای کاری و تجهیزات اداری

۵-۴- سایر منابع*

۵- روش اجرا

۱-۵- درخواست خدمات

۲-۵- ارائه خدمات

۳-۵- پذیرش

۴-۵- مستندسازی

۶- ابزارها، روش‌ها و استانداردها

۷- تضمین کیفیت

۸- وظایف و تعهدات کارفرما

۹- مدیریت مخاطرات

۱-۹- مخاطرات شناسایی‌شده

۲-۹- شناسایی و تحلیل مخاطرات

۳-۹- اقدامات اضطراری

۱۰- پیوست‌ها

۱-۱۰- واژه‌نامه*

در این بخش هریک از سرفصل‌های قالب یادشده تشریح می‌گردد. باید توجه نمود که سرفصل‌های استاندارد، با عبارات زیرخط دار مشخص شده است و سایر عباراتی که در توضیح هر مطلب ذکرشده‌اند، جزء قالب استاندارد نمی‌باشند.

[صفحه روکش]

• در صفحه روکش طرح حداقل مطالب زیر باید ذکرشده باشد:
• عنوان «طرح ضمانت نرم‌افزار»
• عنوان کامل پروژه
• عنوان کارفرما
• عنوان کارگزار
• تاریخ تهیه طرح
• شناسه سند (به انضمام شماره اصلاحیه)
• تعداد صفحات سند

[تأییدیه]

در قسمت تأییدیه، حداقل مطالب زیر باید ذکرشده باشد:

• نام، سمت و امضای تهیه‌کننده (یا تهیه‌کنندگان) سند
• نام، سمت و امضای فرد (یا افراد) مسئول کنترل کیفی سند
• نام، سمت و امضای فرد (یا افراد) مسئول تأیید و تصویب سند
• تاریخ بررسی و تأیید سند توسط هریک از تأییدکنندگان

[تاریخچه]

در قسمت تاریخچه، حداقل مطالب زیر باید ذکرشده باشد:

• شماره و تاریخ تصویب[۱۳] هر یک از اصلاحیه‌های پیشین و اصلاحیه فعلی
• شرح مختصری از دلایل صدور هر اصلاحیه و شماره صفحات یا شماره بندهایی که تغییر کرده است.

[فهرست مطالب]

در فهرست مطالب، حداقل مطالب زیر باید ذکرشده باشد:

• شماره بندهای سند
• عنوان کامل هر بند
• شماره صفحه شروع هر بند

توصیه می‌گردد در نسخه الکترونیکی سند، عنوان هر بند با استفاده از امکان اتصال ابرمتنی[۱۴]، به ابتدای بند مربوطه در سند متصل شود.

۱- مقدمه

مقدمه طرح باید حداقل شامل بندهای زیر باشد:

۱-۱- هدف

در این بند، هدف از تهیه طرح به‌طور خلاصه ذکر می‌گردد. می‌توان به مواردی از قبیل نام پروژه، کارفرما، نام و مشخصات نرم‌افزاری که طرح برای آن تهیه می‌شود، اهداف کلی از تهیه طرح و ضرورت تهیه آن اشاره نمود.

۲-۱- دامنه کاربرد

دامنه کاربرد طرح به‌طور دقیق باید در این بند تشریح گردد. نام نرم‌افزار (های) مشمول در دامنه طرح باید ذکر گردد. درصورتی‌که مطالب مندرج در طرح تنها تا زمان معینی معتبر است، این محدودیت باید به‌روشنی مورداشاره قرار گیرد.

۳-۱- تعاریف

کلیه واژگان تخصصی و اصطلاحاتی که در تهیه طرح از آن‌ها استفاده شده است، باید در این قسمت ذکرشده و برای هریک تعریف روشنی ارائه گردد.

درصورتی‌که سند دیگری به‌عنوان واژگان[۱۵] پروژه تهیه شده است، می‌توان به‌جای تکرار مطالب آن در این بند، به آن سند ارجاع داد.

۴-۱- تعاریف و اختصارات

کلیه اختصارات (کوته‌نوشت[۱۶] های) مورداستفاده در طرح، باید فهرست شده و تشریح گردند.

۵-۱- اسناد مرتبط

در این بند فهرست و مشخصات اسناد زیر باید ذکر شود:

• منابع و مراجعی که برای تهیه طرح از آن‌ها استفاده شده است (کتاب‌های مرجع، اسناد قراردادی و قانونی و …)
• سایر اسناد پروژه که در این طرح به آن‌ها ارجاع داده شده است.
• استاندارد حاضر

برای هر سند فهرست شده در این بند، مشخصات کامل سند تا حدی که شناسایی سند به‌صورت یگانه ممکن باشد، باید ذکر گردد. در مورد کتاب‌ها، ذکر عنوان، نام نویسنده (یا نویسندگان)، ناشر، نوبت چاپ و تاریخ انتشار توصیه می‌شود. در مورد سایر اسناد، عنوان کامل، شناسه سند، شماره اصلاحیه (در صورت وجود) و تاریخ انتشار باید قید گردد.

۶-۱- مرور طرح*

در این بند، قسمت‌های مختلف طرح و محتوای اجمالی هر قسمت، باید به‌صورت گذرا تشریح گردد.

۷-۱- روش تغییر طرح*

در این بند، روش و ضوابط تجدیدنظر و تغییر طرح باید تشریح گردد. اشاره به مواردی از قبیل مرجع یا مراجع تصمیم‌گیری برای تجدیدنظر، تغییر، کنترل، تأیید، تصویب و انتشار اصلاحیه (های) بعدی توصیه می‌گردد. اگر برنامه زمانی خاصی برای تجدیدنظر و تغییرات آینده طرح موردنظر می‌باشد، این برنامه (با ذکر تاریخ‌های مشخص یا با ارجاع به مراحل و مقاطع پروژه) باید ذکر شود. همچنین فهرست کسانی که در صورت تغییر طرح، نسخه تغییریافته را دریافت خواهند کرد، باید در این قسمت ذکر شود.

۲- دامنه

بخش دامنه باید حداقل شامل بندهای زیر باشد:

۱-۲- خدمات ضمانت نرم‌افزار

در این بند، فهرست و مشخصات نرم‌افزارها یا اجزای نرم‌افزاری که در دامنه شمول طرح می‌گنجند، باید به‌دقت ذکر گردد. همچنین خدماتی که برای هر نرم‌افزار یا جزء نرم‌افزاری در دوره ضمانت ارائه خواهد شد (آموزش، راهنمایی کاربران، نصب، رفع اشکال و اصلاح نرم‌افزار، نسخه‌برداری اطلاعات و …)، باید مشخص شود. توصیه می‌شود اجزاء یا خدماتی که مشمول تعهدات دوره ضمانت نمی‌شوند نیز تصریح گردد.

۲-۲- محدوده تغییرات

در این بند، حدودوثغور تغییراتی که در دوره ضمانت، کارگزار متعهد به اعمال آن‌ها در نرم‌افزار است (و مرجع تشخیص این محدوده در موارد اختلاف)، باید روشن گردد.

۳-۲- زمان

در این بند مدت دوره ضمانت و تاریخ شروع این دوره باید ذکر گردد. درصورتی‌که تغییر تاریخ آغاز یا مدت این دوره منوط به تحقق شرط یا شرایط خاصی است، این شرایط باید به‌روشنی ذکر گردند.

۴-۲- مکان

در این بند محل (های) ارائه خدمات دوره ضمانت باید مشخص گردد.

۳- سازمان‌دهی

بخش سازمان‌دهی باید حداقل شامل بندهای زیر باشد:

۱-۳- ساختار

در این بند ساختار سازمانی کلیه عناصر درگیر در دوره ضمانت نرم‌افزار، باید در قالب یک نمودار تشکیلاتی[۱۷] ارائه گردد. ضوابط ترسیم این نمودار به استانداردهای سازمانی کارگزار بستگی دارد، اما رعایت نکات زیر ضروری است:

• برای هر یک از عناصر موجود در نمودار، عنوان کامل و گویایی باید ذکر شود.
• واحدهای سازمانی (کمیته، گروه، واحد و …) باید به نحو مناسبی از افراد (مدیر، مسئول و …) متمایز گردند.
• خطوط فرماندهی و گزارش دهی باید به‌طور مشخص و بدون ابهام ترسیم شده باشند.
• ذکر اسامی افرادی که در این ساختار نقش دارند، ضروری است.

۲-۳- وظایف و مسئولیت‌ها

در این بند، وظایف، اختیارات و مسئولیت‌های هریک از ارکان و عناصری که در بند ()۱-۳ ذکرشده‌اند، باید تشریح گردد. رعایت قالب خاصی برای تشریح این وظایف و اختیارات لازم نیست، اما درهرصورت توضیحات ارائه شده باید به‌اندازه کافی تعیین‌کننده مسئولیت و حدود اختیارات هریک از ارکان یادشده باشد.

۳-۳- ارتباطات

در این بند، باید نحوه برقراری ارتباطات بین اعضای تیم کارگزار و عوامل کارفرما تعیین گردد. همچنین توصیه می‌شود اطلاعات لازم برای برقراری ارتباط با هر عضو (نشانی، تلفن، نمابر، پست الکترونیکی، ساعات تماس و …) ذکر گردد.

مطالب این بند را می‌توان به طرح مدیریت پروژه یا سایر اسناد مشابه ارجاع داد.

۴- منابع لازم

این بخش باید حداقل شامل بندهای زیر باشد:

۱-۴- سخت‌افزار

فهرست و مشخصات کلیه تجهیزات سخت‌افزاری لازم برای ارائه خدمات دوره ضمانت باید ارائه گردد. در مورد هر یک از تجهیزات سخت‌افزاری موردنیاز باید مشخص گردد که مسئولیت تأمین، راه‌اندازی و نگهداری به عهده کدام‌یک از طرف‌ها (کارگزار یا کارفرما) می‌باشد.

۲-۴- نرم‌افزار

فهرست و مشخصات کلیه نرم‌افزارهای لازم برای ارائه خدمات دوره ضمانت (غیر از نرم‌افزارهای مشمول در دامنه طرح)، باید ارائه گردد. در مورد هر یک از نرم‌افزارهای موردنیاز باید مشخص گردد که مسئولیت تأمین، نصب و نگهداری به عهده کدام‌یک از طرف‌ها (کارگزار یا کارفرما) می‌باشد.

۳-۴- نیروی انسانی

نیروی انسانی موردنیاز برای ارائه خدمات دوره ضمانت، به تفکیک نوع تخصص و کار لازم هریک (برحسب نفر-ساعت) باید مشخص گردد. در مورد هر یک از افراد موردنیاز باید مشخص شود که مسئولیت تأمین، آموزش و نگهداری به عهده کدام‌یک از طرف‌ها (کارگزار یا کارفرما) می‌باشد.

۴-۴- فضای کاری و تجهیزات اداری

میزان و مشخصات فضای کاری و تجهیزات اداری لازم برای ارائه خدمات دوره ضمانت باید ارائه گردد. در مورد هر یک از امکانات و تجهیزات موردنیاز باید مشخص گردد که مسئولیت تأمین و نگهداری به عهده کدام‌یک از طرف‌ها (کارگزار یا کارفرما) می‌باشد.

۵-۴- سایر منابع*

درصورتی‌که برای ارائه خدمات دوره ضمانت به منابع و امکانات دیگری نیز نیاز باشد، مشخصات این منابع و امکانات باید ارائه گردد. در هر مورد باید مشخص گردد که مسئولیت تأمین، راه‌اندازی و نگهداری به عهده کدام‌یک از طرف‌ها (کارگزار یا کارفرما) می‌باشد.

۵- روش اجرا

این بخش باید حداقل شامل بندهای زیر باشد:

۱-۵- درخواست خدمات

در این بند نحوه درخواست هریک از خدمات دوره ضمانت باید مشخص گردد. درصورتی‌که ارائه خدمات خاصی به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده و ادواری صورت می‌گیرد، برنامه پیش‌بینی‌شده باید ذکر گردد.

در غیر این صورت، رویداد درخواست‌کننده خدمت، عناصری که اجازه درخواست دارند و نحوه ثبت و انتقال درخواست باید تشریح گردد.

۲-۵- ارائه خدمات

در مورد خدمات از پیش برنامه‌ریزی‌شده شده، نحوه و ضوابط ارائه این خدمات باید مشخص گردد. در مورد سایر خدمات، رویه تصمیم‌گیری در مورد پاسخگویی یا عدم پاسخگویی به درخواست، نحوه و ضوابط اولویت‌بندی درخواست‌ها، روش و ضوابط ارائه خدمات باید ذکر گردد.

درهرصورت مسئولیت ارائه هر خدمت، مهلت زمانی انجام هر فعالیت و گردش کار انجام فعالیت‌ها باید بیان شود.

۳-۵- پذیرش

در این بند معیار (های) پذیرش خدمات ارائه شده باید تشریح گردد.

۴-۵- مستندسازی

در این بند نحوه مستندسازی و ثبت نتایج و سوابق هریک از فعالیت‌های پشتیبانی نرم‌افزار باید مشخص گردد. درصورتی‌که برای مستندسازی این فعالیت‌ها از فرم‌ها و قالب‌های خاصی استفاده می‌شود، این فرم‌ها و قالب‌ها باید ارائه شود.

۶- ابزارها، روش‌ها و استانداردها

در این بخش کلیه ابزارها، روش‌ها و استانداردهای مورداستفاده در دوره ضمانت باید ذکر گردد. درصورتی‌که این ابزارها، روش‌ها و استانداردها در سایر اسناد پروژه معرفی‌شده‌اند، تنها ذکر عنوان و ارجاع به سند مربوطه کافی است.

۷- تضمین کیفیت

در این بخش روش و برنامه تضمین کیفیت فعالیت‌هایی که در دوره ضمانت نرم‌افزار اجرا می‌شوند، باید ذکر گردد.

۸- وظایف و تعهدات کارفرما

در این بخش، کلیه وظایف و تعهداتی که کارفرما در دوره ضمانت نرم‌افزار به عهده دارد، باید جمع‌بندی و ارائه گردد.

۹- مدیریت مخاطرات

این بخش باید حداقل شامل بندهای زیر باشد:

۱-۹- مخاطرات پیش‌بینی‌شده

در این بند، مخاطرات شناسایی‌شده که ممکن است بر اجرای برنامه ضمانت تأثیر داشته باشد، باید معرفی گردد. برای هر مخاطره، شرح، احتمال وقوع، میزان تأثیر و روش مقابله باید ذکر شود.

۲-۹- شناسایی و تحلیل مخاطرات

در این رویه شناسایی و تحلیل مخاطراتی که ممکن است پس از تهیه طرح بروز کند، باید تشریح گردد.

۳-۹- اقدامات اضطراری

در این بند روش انجام اقدامات فوری در موارد اضطراری که ممکن است استفاده عملی از نرم‌افزار را غیرممکن سازد، باید تشریح شود.

۱۰- پیوست‌ها

کلیه مطالب کمکی که ذکر آن‌ها برای فهم مطالب طرح لازم است، باید به‌صورت پیوست به انتهای طرح افزوده شود. به‌ویژه وجود پیوست زیر در انتهای طرح توصیه می‌شود:

۱-۱۰- واژه‌نامه*

کلیه واژگان و اصطلاحات فنی استفاده شده در طرح باید در این بخش توضیح داده شوند. برای هر واژه، ذکر برابر انگلیسی و کوته‌نوشت (در صورت وجود) ضروری است. واژه‌نامه باید برحسب حروف الفبای فارسی مرتب شده باشد. توصیه می‌شود واژه‌نامه انگلیسی-فارسی نیز ارائه گردد.

[۱] Software Development Lifecycle

[۲] Sub-project

[۳] Contractor

[۴] Subcontractor

[۵] Verification

[۶] ISO-12207: p.5 (Verification)

[۷] Validation

[۸] ISO-12207: p.5 (Validation)

[۹] Document Control

[۱۰] Cover Page

[۱۱] Approval

[۱۲] History

[۱۳] Approval

[۱۴] Hyperlink

[۱۵] Glossary

[۱۶] Abbreviations (Acronyms)

[۱۷] Organization Chart